Hipofiz bezi Nedir? İşlevleri Nelerdir?

Hipofiz bezi; beynin alt kısmında 1 santimetre ve yarım gram ağırlığında beyne bağlı olarak kemik boşluğu içerisinde yer alan beynin son derece önemli bir dokusudur. Şekil itibariyle oval bir armuta benzemektedir. Hipotelamus altında onun uzantısı ve vücudumuzdaki homonal sistemin en büyük yöneticisidir. Hipofiz bezi, ön kısımda bulunan “Adenohipofiz” ve arka kısmında bulunan “Nörohipofiz” olmak üzere iki bölümden oluşur.

 Adenohipofiz yani ön taraftaki bölümünde; büyüme hormonu, böbrek üstü bezini çalıştıran hormonlar, cinsellik hormonu, kadınların adet sistemini çalıştıran hormonlar(ACTH), hamilelik hormonu, troit bezi hormonları salgılanır. Hipotelamuslar beraber yakın ilişki içerisindedir. Hem sinir sistemi yoluyla hemde kan sistemi yoluyla hormonal olarak birbiriyle bağlantılıdırlar. Hipofiz bezi çok mükemmel bir mekanizmayla çalışır. Kandaki hormonların düzeyine göre eksik hormonları tamamlar, fazla olan hormanlara karşıda baskılayıcı hormonlarını salar.

Nörohipofiz yani arka bölümü,  Pituisit denilen hücrelerden ve hipotalamustan gelen sinir liflerinin bu kısımda sonlanan uçlarından ve zengin bir damar ağından oluşmaktadır. Nörohipofizde salgılanan hormonlar hipotalamustaki sinir hücrelerinde sentezlenir. Bu hormonlar daha sonra hipofiz sapından geçen sinir lifleri aracılığıyla nörohipofize taşınır ve burada salgılanır. Pituisitler ise bu salgıları toplayıp depolar ve gerektiğinde kan dolaşımına salar. Nörohipofizde biriken ve kan dolaşımına salınan hormonlar Antidiüretik Hormon (ADH) ve Oksitosindir. 


 Hipofiz bezi rahatsızlıklarının geneli bu bezde oluşan timörler, kistler, kanamalar, hipofiz bezi iltihabı ve hipofiz bezinin diğer hastalıklara bağlı olarak etkilenmesinden kaynaklanır. Bu hastalıklar hipofiz bezinin yetersiz çalışmasına (hipopitüitarizm) veya salgılanan hormonlardan birinin daha fazla salgılanmasına sebep olmaktadır.